Home > Kieswijzer
Kieswijzer
Wij hebben de partijprogramma’s van VVD, CDA, BBB, NSC, GL-PvdA, SP, D66, Volt, CU, PvdD, DENK, BvNL, JA21 en PVV doorgenomen om te kijken hoe ze het doen op de thema’s die belangrijk zijn voor kinderen: armoede, klimaat, ontwikkelingssamenwerking, mentale hulp, noodhulp, kinder- en jongerenparticipatie, verantwoord ondernemen en asiel en migratie.
We hebben de partijen beoordeeld op hoeverre hun partijprogramma kinderrechten meenemen in hun plannen. ster is de laagste score en de hoogste. Als een partij niks zegt over een onderwerp, krijgt de partij (0 punten).
Score | VVD | BBB | GL/PvdA | D66 | CDA | SP | CU | NSC | BvNL | JA21 | PvdD | DENK | PVV | Volt |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Armoede | ||||||||||||||
Kinder- en Jongerenparticipatie | ||||||||||||||
Mentale gezondheid | ||||||||||||||
Klimaat | ||||||||||||||
Ontwikkelings- samenwerking | ||||||||||||||
Noodhulp | ||||||||||||||
Verantwoord ondernemen | ||||||||||||||
Asielopvang voor kinderen | ||||||||||||||
Gemiddelde |
Schuif kolommen voor meer
Ben je benieuwd waarom wij de partijen de score hebben gegeven, die je nu ziet? Bekijk dan onze redenatie per partij.
De beoordeling
De experts op de verschillende onderwerpen hebben een analyse gemaakt van de partijstandpunten over kinderrechten. Er is voor elk onderwerp een maatstaf gemaakt. Bekijk de maatstaf per onderwerp hieronder.
Armoede
Zonder extra maatregelen neemt het aantal kinderen met geldzorgen in 2024 toe van 200.000 tot 230.000. Gezinnen met een inkomen rond het sociaal minimum zullen bij ongewijzigd beleid maandelijks 200 tot 500 euro tekort komen. Daarnaast maakt Nederland als enige land ter wereld een voorbehoud bij artikel 26 van het VN-kinderrechtenverdrag, dat recht op sociale zekerheid voor kinderen regelt. Voor de stemwijzer armoede is gebruik gemaakt van de input van Save the Children aan de programmacommissies van de politieke partijen:
- Trek het Nederlandse voorbehoud op artikel 26 van het Kinderrechtenverdrag in;
- Neem de tussentijdse aanbevelingen van de commissie sociaal minimum over om het besteedbaar inkomen te verhogen en armoede onder kinderen tegen te gaan, namelijk:
1. Verlaag de mate van niet-gebruik van regelingen;
2. Verhoog het minimumloon en de bijstand of de huurtoeslag;
3. Verhoog de kinderbijslag of het kindgebonden budget.
= Geldzorgen onder kinderen wordt niet genoemd, of er worden maatregelen voorgesteld die armoede kunnen vergroten, of er wordt slechts 1 generieke maatregel voorgesteld uit het tussenrapport.
= Enige input komt terug in het verkiezingsprogramma, en daarnaast worden maatregelen voorgesteld om de kwetsbare positie van kinderen te versterken.
= Veel input komt terug in het verkiezingsprogramma, of enige input komt terug en worden maatregelen voorgesteld om de kwetsbare positie van kinderen te versterken.
= Alle input komt terug in het verkiezingsprogramma, of komt grotendeels terug en er worden maatregelen voorgesteld om de kwetsbare positie van kinderen te versterken.
= Alle input komt terug in het verkiezingsprogramma en daarnaast zijn er extra maatregelen voorgesteld.
Kinder en -jongerenparticipatie
Het VN-kinderrechtenverdrag is het meest ondertekende mensenrechtenverdrag. Een van de belangrijkste punten van het verdrag is dat kinderen worden meegenomen bij beslissingen die over hen gaan en dat zij hun mening moeten kunnen geven. Daarom willen wij dat er voldoende tijd, expertise en financiering komt om betekenisvolle en effectieve kind- en jongerenparticipatie op lokaal, nationaal en Europees niveau te garanderen. Dit kan specifiek door kinderen en jongeren op een diverse en interactieve manier te informeren en mee te laten denken over de invulling van beleidsvraagstukken.
= Als gesproken wordt over kinder- en jongerenparticipatie in zijn algemeenheid zonder concreet invulling hieraan te geven.
= Als gesproken wordt over de generatietoets en/of als partijprogramma is geschreven in begrijpelijke taal.
= Als Nationale Jeugdstrategie wordt besproken of andere manieren om kinder- en jongerenparticipatie op lokaal of nationaal niveau aan te moedigen of te vergroten. En als meerdere punten van voorgaande punten ook zijn meegenomen.
= Als er gesproken wordt over een verantwoordelijk persoon of verantwoordelijke autoriteit voor kinder- en jongerenparticipatie, stemgerechtigde leeftijd omlaag. En als meerdere punten van voorgaande punten ook zijn meegenomen.
= Als benoemd wordt dat kinderen en jongeren betrokken zijn bij het opstellen van de programma’s en betrokken blijven bij het proces van beleidsvorming (bijvoorbeeld via een jeugdparlement). En als meerdere punten van voorgaande punten ook zijn meegenomen.
Mentale gezondheid
Het recht op geestelijke gezondheidszorg is een belangrijke pijler van het Verdrag inzake de rechten van het kind van de Verenigde Naties uit 1989, en niets doen om tegemoet te komen aan de behoeften op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg van kinderen en adolescenten staat lijnrecht in tegenspraak met de rechten die door het Verdrag zijn vastgelegd.
Op dit moment zijn kinderen met een vluchtachtergrond oververtegenwoordigd in de zware jeugdzorg. Dat komt omdat het voor gevluchte gezinnen niet altijd duidelijk is waar ze terecht kunnen als ze status hebben gekregen, totdat het al te laat is. Daarom vinden we dat daar aandacht voor moet komen, bijvoorbeeld door wijkteams in te zetten. Wanneer kinderen met een vluchtachtergrond in Nederland toegang hebben tot psychosociale ondersteuning kunnen zij tegenslagen overwinnen, ontwikkelen en gedijen in de Nederlandse samenleving.
= Kinderen worden niet genoemd.
= Preventieve activiteiten worden niet genoemd en kinderen met een vluchtachtergrond worden niet genoemd.
= Enkel preventie en geen kinderen met vluchtachtergrond worden genoemd of vice versa.
= Preventie wordt genoemd en kinderen met een vluchtachtergrond.
= Preventieve activiteiten en jeugdzorg worden genoemd, met bijzondere aandacht voor kinderen met een vluchtachtergrond.
Klimaat
Om de toekomst van kinderen veilig te stellen moet de emissiereductie doelstelling minimaal 60% in 2030 zijn. Daarbij moet er sterker klimaatbeleid komen, zodat we de klimaatdoelen kunnen halen. Klimaatfinanciering moet met prioriteit naar de landen en groepen gaan die het meest onder klimaatverandering lijden. Hierbij moet worden gekeken naar wat humanitaire hulp hierbij kan betekenen. Stel een vast percentage van humanitaire- en ontwikkelingshulp financiering beschikbaar om preventief actie te nemen bij voorspelbare klimaatrampen.
= Klimaatontkenning/terugdraaien huidige klimaatbeleid en –afspraken.
= Nastreven internationale afspraken, zoals Akkoord van Parijs. Dit is de ondergrens.
= Nastreven internationale afspraken in combinatie met verhoging van ambities, aandacht voor adapatie, klimaatfinanciering en/of klimaatrechtvaardigheid.
= Bovenstaande + kinderen of toekomstige generaties worden benoemd zonder specifieke plannen hierover.
= Hogere ambities op alle aspecten, dan wat er nu al (inter)nationaal is afgesproken. Maar nog niet overal concreet gemaakt.
= Alle bovenstaande aspecten worden benoemd en concreet gemaakt, inclusief benoemen klimaatfinanciering additioneel aan Ontwikkelingssamenwerking gelden.
Ontwikkelingssamenwerking
De landen van de Verenigde Naties, waaronder Nederland, hebben afgesproken 0,7% van het Bruto Nationaal Product (BNP) te besteden aan ontwikkelingssamenwerking. Tot dusver haalde Nederland dit percentage niet. Het kabinet Rutte-IV wist extra middelen vrij te maken voor ontwikkelingssamenwerking om naar de 0,7% toe te groeien, maar liet de mogelijkheid bestaan om flinke grepen uit het budget te halen voor de financiering van asielopvang in Nederland. Dit werd pijnlijk duidelijk toen in de afgelopen Voorjaarsnota een bezuiniging van opgeteld €3,4 miljard op ontwikkelingssamenwerking werd afgekondigd om de stijgende kosten van de asielopvang op te vangen.
Volgens de Wereldbank en de World Health Organization kampt één op de vijf mensen in fragiele en door conflict getroffen gebieden met milde tot zware psychische problemen. Psychosociale steun redt levens in noodsituaties en is essentieel voor herstel op de lange termijn. Nederland heeft zich laten zien als voortrekker op dit gebied en zou deze rol verder kunnen versterken.
= Ontwikkelingssamenwerking sterk afbouwen of stopzetten.
= Ontwikkelingssamenwerking op 0,7% maar budget koppelen aan de kosten voor opvang van asielzoekers in Nederland en samenwerking op andere beleidsterreinen (zoals migratie).
= 0,7% van het BNP besteden aan ontwikkelingssamenwerking.
= 0,7% van het BNP besteden aan ontwikkelingssamenwerking, het budget permanent loskoppelen van fluctuaties in het budget voor de opvang van asielzoekers en prioriteit geven aan psychosociale steun.
= Extra investeringen in ontwikkelingssamenwerking, het budget permanent loskoppelen van fluctuaties in het budget voor de opvang van asielzoekers en prioriteit geven aan psychosociale steun.
Noodhulp
De wereldwijde humanitaire noden zijn de afgelopen jaren sterk gestegen als gevolg van klimaatverandering, COVID-19 en een stijgend aantal conflicten. Zo is het aantal mensen dat wordt geconfronteerd met (een risico op) acute hongersnood sinds 2021 meer dan verdubbeld van 135 naar 345 miljoen mensen. Ondanks de stijgende humanitaire noden blijven financiële middelen in grote mate achter. Van de geschatte benodigde levensreddende hulp is in juli slechts 21% aan financiering opgehaald. Dit heeft er bijvoorbeeld toe geleid dat het Wereldvoedselprogramma levensreddende voedselhulp aan oorlogsslachtoffers uit Syrië heeft moeten stopzetten.
= Noodhulp sterk afbouwen of stopzetten
= Noodhulp behouden, maar budget koppelen aan de kosten voor opvang van asielzoekers in Nederland en samenwerking op andere beleidsterreinen (zoals migratie)
= Extra investeringen in noodhulp om tegemoet te komen aan sterk stijgende noden
= Extra investeren in noodhulp, extra focus op “anticiperende” of preventieve hulp en/of aandacht voor psychosociale hulp, hulp bieden via breed maatschappelijk middenveld (inclusief lokale organisaties)
= Extra investeringen in noodhulp, extra focus op gevolgen van klimaatverandering en “anticiperende” of preventieve hulp en aandacht voor psychosociale hulp
Verantwoord ondernemen
Het is belangrijk dat de partij Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO) wetgeving wil op basis van de richtlijnen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. De partij moet daar kinderrechten specifiek bij benoemen, of de partij moet pleiten voor de initiatiefwet IMVO in Nederland, waarin kinderrechten al zijn opgenomen. De wetgeving verplicht bedrijven om schending van mensenrechten (inclusief kinderrechten) en milieuvervuiling in hun productieketens te identificeren, te voorkomen en aan te pakken.
= De partij is actief tegen IMVO wetgeving.
= De partij ziet IMVO als verantwoordelijkheid van bedrijfsleven en wil niet verder gaan dan vrijwillige sectorale samenwerking.
= De partij wil Europees georganiseerde IMVO wetgeving zonder in het verkiezingsprogramma voorwaarden te stellen aan deze wetgeving.
= De partij wil IMVO wetgeving op basis van de OESO richtlijnen invoeren.
= De partij wil IMVO wetgeving op basis van de OESO richtlijnen zo snel mogelijk invoeren en heeft daarbij kinderrechten specifiek opgenomen, of pleit voor invoering van de Initatiefwet IMVO in Nederland, waarin dit al is opgenomen.
Asielopvang voor kinderen
Helaas is de opvang van asielkinderen in Nederland nog steeds onder de maat en is de veiligheid en ontwikkeling van kinderen in de asielopvang in gevaar. Vanwege het lange verblijf in tijdelijke locaties, met gebrekkige privacy en slechte voeding, en de vele verhuizingen lopen kinderen schade op. Daarnaast is er beperkte toegang tot onderwijs, slecht zicht op de gezondheidssituaties van kinderen en beperkte toegang tot gezondheidszorg. Dit moet allemaal veranderen.
= Geen aandacht voor verbeteren opvang vluchtelingen.
= Geen specifieke aandacht voor kinderen met een vluchtachtergrond/minderjarige asielzoekers.
= Aandacht voor opvang minderjarige asielzoekers en meer (gespreide, kleinschalige) opvanglocaties.
= Benoemen een of meer maatregelen verbeteren positie kinderen in de opvang. Ofwel beperken verhuisbewegingen of mentale zorg of toegang tot zorg en onderwijs.
= Benoemen alle bovenstaande maatregelen.
Gerelateerde onderwerpen
Onze jeugdreporters Jade en Rens gingen met politici in gesprek
Doe de quiz en test je kennis over kinderrechten in Nederland