Psychosociale
steun
Child Friendly Spaces
Kinderen horen veilig te kunnen spelen, leren en zichzelf te ontwikkelen. In noodsituaties lukt dat vaak niet. Daarom zorgen wij dat kinderen in conflictgebieden of op de vlucht terecht kunnen in ‘Child Friendly Spaces’. Dit zijn veilige speelplekken waar kinderen allerlei activiteiten kunnen doen, waaronder activiteiten gericht op het beschermen en het versterken van psychosociaal welzijn. Hier kunnen zij een begin maken hun vaak traumatische ervaringen een plek te geven.
Wat is een Child Friendly Space?
Een Child Friendly Space is een plek waar kinderen onder begeleiding van onze hulpverleners kunnen spelen, sporten, muziek maken, tekenen of leren. Ook worden er speciale programma’s aangeboden gericht op het versterken van psychosociaal welzijn en veerkracht. Het kan een tent zijn in een vluchtelingenkamp, maar ook een ruimte in een dorpshuis. Voor de kinderen is het fijn om hier met leeftijdgenoten actief bezig te zijn en zo hun zorgen te vergeten. Ouders kunnen hun kind(eren) met een gerust hart achterlaten, zodat ze even wat tijd voor zichzelf hebben en bijvoorbeeld op zoek te gaan naar werk, eten te kopen, water te halen of hun huis te repareren. Het is een plek waar kinderen relaties opbouwen die essentieel zijn voor hun ontwikkeling.
Een voorbeeld van een Child Friendly Space is bijvoorbeeld in Roemenië, waar gevluchte kinderen uit Oekraïne terecht kunnen:
Artistieke expressie
Uit onderzoek blijkt dat artistieke expressie een groot effect heeft op het sociale en emotionele welzijn en het lerend vermogen van een kind. Het is niet alleen een afleiding voor kinderen, maar ook bevorderlijk voor het verwerkingsproces. Het helpt kinderen hun gevoelens en ervaringen te delen.
Door bijvoorbeeld ervaringen te tekenen, kan een kind zijn of haar gevoelens uiten. Uit tekeningen kunnen ook signalen van stress afgeleid worden, waarmee een begeleider eventueel kan doorverwijzen voor verdere psychosociale ondersteuning. Andere creatieve kunstvormen zijn bijvoorbeeld verven, muziek maken en toneel spelen. Hierdoor voelen kinderen zich minder eenzaam, meer verbonden en veiliger: dit zijn allemaal elementen in het versterken van de mentale gezondheid. Het helpt het kind ingrijpende gebeurtenissen te verwerken. Activiteiten gericht op artistieke expressie bieden we aan aan kinderen in de leeftijd van 3 t/m 18 jaar.
HEART: Healing and Education Through the Arts
Wij helpen kinderen na een traumatische of ingrijpende gebeurtenis met onder meer een speciaal programma zodat ze er zelf weer bovenop kunnen komen. Ons programma ‘HEART’, een afkorting van Healing and Education Through the Arts ofwel ‘genezing en educatie door middel van kunst’, biedt kinderen een creatieve uitlaatklep. Het is onderdeel van de vele dingen die wij doen om kinderen mentaal een zetje in de goede richting te geven.
Onze staf in het veld en door ons getrainde psychologen begeleiden bijvoorbeeld in speciale kindvriendelijke ruimtes, de hiervoor genoemde Child Friendly Spaces, kinderen in knutselen en spel.
Het HEART-programma is speciaal ontwikkeld voor kinderen en jongeren van 3 tot en met 18 jaar. Als onze hulpverleners in het contact met het kind merken dat een kind meer specialistische hulp nodig heeft, regelen ze een doorverwijzing naar bijvoorbeeld een psycholoog.
Workshops
Om de veerkracht van jongeren te versterken, organiseren we workshops, sportactiviteiten, rollenspellen en gesprekken over hoe ze met hun emoties om kunnen gaan.
Een belangrijk onderdeel hierin is wat zelf kunnen doen om dit te sturen. Er wordt gesproken over toekomstverwachtingen en hoe je weer hoop op een betere toekomst krijgt. Samenwerken en elkaar helpen is daarin ontzettend belangrijk. Ons uitgangspunt is altijd dat jongeren weer zelfvertrouwen krijgen. Hen te helpen om vaardigheden te ontwikkelen waarmee ze op een goede manier met tegenslagen en conflicten om kunnen gaan. Denk aan probleemoplossend vermogen en impulscontrole, maar ook door belangrijke bronnen van steun in de omgeving in kaart te brengen. Dit is gericht op jongeren in de leeftijd van 10 tot 17 jaar.
Child and Youth Resilience Programme
In januari 2022 startte Save the Children in Syrië een nieuw tweejarig project dat zich richt op het versterken van de veerkracht van jongeren van 10 tot 17 jaar. Klassikaal leren zij bijvoorbeeld via workshops, sport, rollenspellen en gesprekken hoe ze met hun emoties om kunnen gaan en wat ze zelf kunnen doen om dit te sturen.
Buiten de acute noodhulp is dit een vorm van structurele hulp die we in al onze programma’s integreren.
Sport en spel via TeamUp
TeamUp is een programma dat met gestructureerde spel- en bewegingsactiviteiten psychosociale steun biedt aan kinderen getroffen door conflict en migratie. Het programma is speciaal ontwikkeld voor kinderen van 6 tot 18 jaar.
Spelenderwijs leren zij omgaan met hun emoties, krijgen zij meer vertrouwen en bouwen ze aan een hoopvolle toekomst. TeamUp is er op vaste dagen, tijden en met dezelfde begeleiders. Dit zorgt voor stabiliteit, structuur en een gevoel van veiligheid en verbondenheid. De vaardigheden die kinderen bij TeamUp opdoen zijn gekoppeld aan sociaal-emotionele thema’s en komen weer van pas in hun dagelijks leven.
Non verbaal
Dankzij het hoofdzakelijk non-verbale karakter van het programma, waar spel en beweging centraal staan, kan ieder kind vanaf dag één meedoen – ongeacht de taal die zij spreken.
TeamUp wordt – naast Nederland – momenteel aangeboden in Colombia, Ethiopië, Mozambique, Polen, Roemenië, Zuid-Soedan, Zweden, Oeganda en Oekraïne.
Vriendschappen
We trainen niet alleen onze eigen hulpverleners in ‘Psychological First Aid’, maar ook jongeren en adolescenten in de landen waar we werken. Zij zitten namelijk nog dichter op het vuur.
Door jongeren en adolescenten in de landen waar we werken, uit te rusten met de juiste vaardigheden en kennis, kunnen ze vrienden en familieleden ondersteunen waarvan ze zien dat ze emotionele steun nodig hebben. De jongeren en adolescenten leren goed naar hun leeftijdsgenoten te luisteren en weten waar naartoe door te verwijzen in het geval er meer specialistische zorg nodig is. Bovendien helpt het de jongeren en adolescenten zelf ook in hun eigen herstel, want zijzelf hebben vaak ook ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt.